Het initiatief
Het gaat niet goed met de bodem in Nederland! Ze daalt, ze verdroogt, ze verliest vruchtbaarheid, ze verdicht, ze verzilt en ze verzuurt. En dat terwijl we de bodem en het daarmee samenhangende watersysteem zo hard nodig hebben. Vitale bodems zijn essentieel voor ons welzijn en onze welvaart. Zonder vitale bodems geen gezonde steden, geen klimaatadaptatie, onvoldoende drinkwater, geen duurzame voedselproductie. Bodems zitten onder het maaiveld en krijgen daarom onvoldoende aandacht.
Onze ambities leggen een steeds groter beslag op land en het bodem- en watersysteem. Zo is voor woningbouw schone grond nodig, voor klimaatmitigatie is vastlegging van CO2 in de bodem nodig en voor klimaatadaptatie het waterbergend vermogen van de bodem; voor energievoorziening wordt geothermie gebruikt; voor schoon drinkwater wordt het reinigend vermogen van de bodem ingezet. De bodem levert dus veel diensten aan de maatschappij. Om deze diensten te kunnen leveren is een vitaal bodem- en watersysteem essentieel.
De sectoren die nu werken aan de transities realiseren zich niet altijd dat zij een beroep doen op het land en dit natuurlijk systeem. Is er wel genoeg Nederland voor onze opgaven?! Nieuwe initiatieven leiden tot extra druk op land en systeem. Momenteel werkt iedere sector voor zich. Particulieren en de publieke sector, economie, landbouw, energie, natuur, milieu, biodiversiteit en water, allen proberen apart en afzonderlijk van elkaar de nodige veranderingen te volbrengen. Er is behoefte aan een samen gedragen aanpak.
Daarom is het initiatief Bewust Bodemgebruik 12 jaar geleden opgericht; om een netwerk te ontwikkelen die in continue dialoog samen werkt aan het vergroten van de bewustwording over de noodzaak de natuurlijke mogelijkheden van de bodem centraal te stellen bij de beleidsvorming, besluitvorming, het onderzoek en gebruik van de bodem. In 12 jaar hebben we veel bereikt. De laatste jaren werken we als netwerk aan verschillende programma’s en bewegingen. Deze zijn te vinden onder Wij doen. Onze belangrijkste activiteit in 2020 is het lanceren van de TerrAgenda 2020-2030, een inhoudelijke agenda en actieprogramma voor duurzaam bodem- en landgebruik voor de komende jaren. De activiteiten van het initiatief Bewust Bodemgebruik worden aangestuurd door een kernteam.