Geef de Bodem een stem!
Het gaat niet goed met de Nederlandse bodem. Ze daalt, ze verdroogt, ze verliest vruchtbaarheid, ze verdicht, ze verzilt en ze verzuurt. En dat terwijl we de bodem en het daarmee samenhangende watersysteem zo hard nodig hebben. Een gezond bodem- en watersysteem is niet alleen een randvoorwaarde om maatschappelijke opgaven te realiseren, maar ook een kans. Met de huidige status en geringe waarde van de bodem in het achterhoofd, zijn nieuwe instrumenten nodig om de intrinsieke waarde van bodem en ondergrond bij besluitvorming over het gebruik van de bodem in te kunnen zetten.
De combinatie van functies die essentieel zijn voor menselijk en niet-menselijk leven, die zowel instrumenteel als intrinsiek worden gewaardeerd, onderstrepen de urgentie van een verkenning. Hoe geven we een stem aan de bodem? Concretisering van deze vraag betekent dat de bodem, uitgaande van een lange termijn visie, vitaal is en alle functies kan uitvoeren. Met welke instrumenten kunnen we alle functies van de bodem op lange termijn borgen voor de maatschappij? Een voorbeeldsituatie is dat op reguliere landbouwbodems de productiefunctie van de bodem wordt voorgetrokken op de andere functies, waardoor de bodem niet goed of zelfs slecht water kan vasthouden en CO2 en stikstof kan opslaan.
Het Initiatief Bewust Bodemgebruik en Rijkswaterstaat hebben een verkenning (Geefdebodemeenstem) gedaan naar (nieuwe) vormen en instrumenten die een stem kunnen geven aan de bodem. Nieuwe concepten en instrumenten zullen vervolgens moeten worden getoetst aan de eerder genoemde vraag – waar de focus ligt op het behoud van alle bodemfuncties en een toekomstbestendige, lange-termijn-borging.
Contactpersonen:
Margot De Cleen, initiatief Bewust Bodemgebruik
Rozemarijn de Kwaasteniet, Waardewoord